Bệnh nổi mề đay ngày càng phổ biến và xảy ra
ở mọi đối tượng. Mặc dù không nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh dễ tái phát,
thậm chí có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không xử lý kịp thời.
Để đánh bay căn bệnh mẩn ngứa khó chịu này, mọi
người không nên bỏ qua những thông tin về nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa
trị hiệu quả trong bài viết dưới đây.
Bệnh
nổi mề đay là gì?
Nổi mề đay là hiện tượng phản ứng của mao mạch
trên da khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Lúc này, cơ thể sẽ giải phóng
hoạt chất trung gian Histamin, gây ngứa ngáy nổi mẩn khó chịu.
Bệnh nổi mề đay mẩn ngứa chia
thành 2 giai đoạn:
Mề
đay cấp tính: Kéo dài vài giờ, vài ngày hoặc dưới 6 tuần, bùng phát đột ngột và
tự biến mất.
Mề
đay mãn tính: Tình trạng bệnh kéo dài trên 6 tuần với các triệu chứng nặng nề.
Bệnh ngắt quãng theo từng đợt trong thời gian bị mề đay.
Nhận
biết triệu chứng nổi mề đay
Ở mỗi giai đoạn, nổi mề đay mẩn ngứa có triệu chứng
nặng, nhẹ khác nhau. Nhưng nhìn chung bệnh có những dấu hiệu sau đây:
Nổi
mẩn đỏ, sần phù: Trên da người bệnh có nhiều nốt mẩn tập trung hoặc nằm rải rác
khắp cơ thể. Các nốt có nhiều kích thước khác nhau, tạo thành từng mảng. Lúc
đầu nốt đỏ chỉ mọc ở một vùng, sau đó lan ra toàn thân.
Ngứa:
Vùng da nổi nốt mề đay ngứa ngáy khó chịu, càng gãi càng ngứa kèm theo nóng
rát. Cơn ngứa dữ dội hơn khi về đêm và chiều tối.
Triệu
chứng khác: Mệt mỏi, tiêu chảy, xuất hiện mụn nước, sưng phù ở môi, mắt, tụt
huyết áp, rối loạn nhịp tim…
Một
số bệnh nhân có hiện tượng da vẽ nổi kèm theo rát ngứa.
Nguyên
nhân gây bệnh nổi mề đay
Theo các chuyên gia da liễu,
đến nay chưa có nghiên cứu nào chỉ ra chính xác nguyên nhân gây nổi mề
đay. Sau đây là một vài yếu tố góp phần hình thành bệnh mọi người cần nắm
được. Dựa trên những nguyên nhân này, chúng ta sẽ đưa ra phương pháp điều trị,
phòng ngừa sao cho phù hợp.
Do dị ứng thời tiết: Nhiệt độ thay đổi đột ngột,
nhất là thời kỳ chuyển mùa khiến cơ thể chưa kịp thích ứng dẫn đến dị ứng nổi
mề đay.
Do
thuốc: Một số loại thuốc tân dược như thuốc an thần, Penicillin, kháng sinh,
giảm đau… có thể gây tác dụng phụ, nổi mẩn ngứa ngáy.
Do
thực phẩm: Nhiều người bị dị ứng, mẩn ngứa khi ăn hải sản như tôm, cua…
Do di
truyền: Người sinh ra trong gia đình có bố mẹ bị mề đay thì nguy cơ mắc bệnh
cao hơn bình thường.
Do
bệnh lý: Bệnh nhân mắc các bệnh về gan có khả năng mắc bệnh cao
Tiếp
xúc với dị nguyên như khói bụi, phấn hoa, lông động vật…
Nguyên
nhân khác: Nhiễm khuẩn, dị ứng mỹ phẩm, côn trùng đốt, ký sinh trùng đường
ruột, thay đổi nội tiết tố, stress….
Mề
đay vô căn: Bệnh không xác định được nguyên nhân, thường xuyên tái phát và tự
biến mất.
Bên cạnh đó, các chuyên gia
da liễu chỉ ra một số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh mề đay gồm:
Giới
tính: Tỉ lệ phụ nữ bị nổi mề đay mẩn ngứa cao hơn ở nam giới.
Tuổi
tác: Trẻ em, thanh thiếu niên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người lớn tuổi.
5 câu
hỏi thường gặp về bệnh nổi mề đay – Chuyên gia giải đáp
Nổi mề đay, dị ứng là bệnh
phổ biến, do đó nhận được nhiều sự quan tâm của người bệnh. Dưới đây là 5 thắc
mắc thường gặp về bệnh
mề đay mẩn ngứa được lương y Đỗ Minh Tuấn giải đáp:
1. Nổi mề đay có nguy hiểm
không?
Mề đay, dị ứng ảnh hưởng khá
lớn đến tâm trạng, sức khỏe, đời sống sinh hoạt của bệnh nhân. Trong trường hợp
không chữa trị kịp thời, bệnh chuyển sang mãn tính có thể gây biến chứng, ảnh
hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe như: Phù mạch, nhiễm trùng da, khó thở, suy hô
hấp, sốc phản vệ…
Trong đó, sốc phản vệ là biến
chứng nguy hiểm nhất, có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
2.
Bệnh mề đay có lây không?
Dị ứng, nổi mề đay là bệnh ngoài da, không phải
bệnh truyền nhiễm, do đó không có khả năng lây từ người sang người. Tuy nhiên,
nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng mề đay mẩn ngứa có tính di truyền. Nếu bố hoặc mẹ
bị bệnh thì con có khả năng mắc bệnh cao.
3.
Bệnh nổi mề đay có tự khỏi không?
Bệnh mề đay có tự khỏi được
không phụ thuộc vào cơ địa, mức độ bệnh và sức khỏe của từng người.
Nếu bệnh nhân bị mề đay cấp
tính, có sức khỏe tốt, ăn uống và sinh hoạt khoa học thì bệnh có thể tự biến
mất trong vài ngày. Tuy nhiên, người bệnh bị mề đay mãn tính, sức đề kháng kém
thì bệnh không thể tự khỏi, cần phải dùng thuốc để điều trị dứt điểm.
4.
Nổi mề đay có được tắm không?
Tắm và vệ sinh cơ thể là điều
cần thiết để loại bỏ da chết, bụi bẩn, mồ hôi và các vi khuẩn gây hại trên da.
Do đó, người bệnh mề đay cần chú ý tắm mỗi ngày 1 lần để giữ cho da luôn sạch
sẽ, tránh nhiễm trùng.
Tuy nhiên, bệnh nhân cần chú
ý tắm đúng cách, phù hợp với tình trạng bệnh lý, Cụ thể, nên sử dụng nước ấm,
tắm ở nơi kín gió, không chà xát mạnh, không dùng sữa tắm…
5. Bị
nổi mề đay nên kiêng gì, ăn gì?
Người bệnh mề đay nên chú ý
xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học để giúp giảm ngứa, nổi mẩn, hỗ trợ tích cực
việc điều trị và tránh bệnh tăng nặng.
Nên
ăn nhiều thực phẩm giàu Omega 3 (cá hồi, cá thu…)
Ăn
nhiều tỏi, nghệ.
Bổ
sung rau, củ, trái cây tươi, nhất là những loại quả chứa nhiều Vitamin C (cam,
bưởi, ổi…)
Kiêng
ăn các thực phẩm dễ gây dị ứng (tôm, cua, hải sản…)
Kiêng
thực phẩm giàu đạm (thịt bò, sữa, thịt gà…)
Không
ăn đồ cay nóng, nhiều dầu mỡ.
Kiêng
thuốc lá, bia, rượu, chất kích thích…
3
phương pháp trị nổi mề đay phổ biến nhất hiện nay
Nếu bạn muốn có một làn da
khỏe mạnh, cần lựa chọn phương pháp chữa mề đay phù hợp, hiệu quả nhất. Dưới
đây là 3 cách chữa nổi mề đay phổ biến, được ứng dụng điều trị bệnh nhiều nhất
hiện nay. Mỗi giải pháp đều có ưu, nhược điểm riêng. Tùy thuộc từng tình trạng,
nguyên nhân gây bệnh và đối tượng mắc phải mà phương pháp chữa trị tối ưu sẽ
khác nhau.
Cách
trị nổi mề đay tại nhà bằng mẹo dân gian
Phương pháp này sử dụng các
loại cây lá, nguyên liệu quanh nhà để trị bệnh. Vì sử dụng nguyên liệu từ tự
nhiên nên cách trị bệnh nổi mề đay này an toàn, lành tính. Do đó, giải pháp này
thường được áp dụng cho phụ nữ mang thai, phụ nữ sau sinh, trẻ sơ sinh và trẻ
nhỏ. Đây đều là những đối tượng cần hạn chế hoặc thận trọng khi sử dụng thuốc
Tây y.
Nổi mề đay và cách chữa trị bằng việc tắm nước lạnh, chườm
lạnh
Cách này giúp vùng da bị mẩn
đỏ, phát ban dịu bớt, từ đó triệu chứng bệnh dần thuyên giảm và biến mất. Để
thực hiện, bạn tiến hành tắm bằng nước lạnh hoặc dùng khăn bọc đá lạnh vào rồi
chườm lên vùng da mẩn ngứa. Thực hiện mỗi lần 10 phút, từ 3 – 4 lần trong
ngày.
Ngâm hoặc tắm trong bột yến mạch
Yến mạch chứa nhiều
avenanthramide. Đây là một nhóm chất chống oxy hóa hiệu quả chỉ duy nhất được
tìm thấy trong nguyên liệu này. Tác dụng chủ yếu là chống viêm, chống ngứa,
giúp làm giãn mạch máu và lưu thông máu tốt hơn.
Mẹo dùng yến mạch để giảm
ngứa và làm dịu da vô cùng đơn giản. Cho một muỗng bột yến mạch vào bồn tắm,
trộn đều rồi ngâm trong khoảng 20 phút, sau đó rửa sạch với nước.
Sử dụng nước cây phỉ bôi lên da để chữa mề đay
Thành phần trong cây phỉ chứa
nhiều tannin, flavonoid, chất chống oxy hóa mạnh. Những hoạt chất này có tác
dụng giảm sưng, làm lành các vết trầy xước và vết thương nhỏ trên da, làm dịu
và mềm da. Vì vậy, cây phỉ là bài thuốc hiệu quả để trị mề đay.
Để thực hiện bài thuốc này,
bạn nghiền nát 5g – 10g vỏ cây phỉ rồi cho vào cốc nước. Đổ hỗn hợp vừa trộn
vào nồi đun sôi, để nguội. Lọc lấy nước, bôi lên vùng da bị mề đay và giữ trong
20 phút rồi rửa sạch. Thực hiện cách này vài lần một ngày giúp đem lại hiệu quả
mong muốn.
Cách
điều trị nổi mề đay bằng nghệ
Nghệ có tác dụng làm lành các
vết thương, giảm viêm, làm liền sẹo nhờ có hợp chất curcumin và lượng lớn tinh
dầu zingiberene. Do đó, nghệ thường được sử dụng để chữa mề đay mẩn ngứa.
Cách thực hiện bài thuốc: Lấy
một ít bột nghệ cho vào ly nước ấm. Trộn đều nghệ trong nước rồi để nguội, sau
đó bôi hỗn hợp lên vùng da bị sưng tấy. Áp dụng mẹo này 2 lần/tuần để thấy công
hiệu rõ rệt.
Đắp
lá bạc hà
Trong bạc hà có chứa camphen,
limonen.. giúp phong nhiệt giải, độc hiệu quả. Thảo dược này có tác động rất
tích cực trong điều trị chứng nổi mề đay. Mẹo trị bệnh với bạc hà thực
hiện bằng cách: Giã nát một nắm lá bạc hà cùng với một ít muối. Rửa da thật
sạch rồi đắp lá bạc hà trong 15 phút. Sau một thời gian tinh chất thấm vào da,
bạn sẽ thấy triệu chứng ngứa thuyên giảm.
Cách trị nổi mề day đằng trà hoa cúc
Theo Đông y, chức năng chính
của gan là thải độc. Vì vậy, mẩn ngứa là do hoạt động của gan bị suy yếu. Nếu
mỗi ngày uống một gói trà hoa cúc sẽ giúp bạn giải độc gan, mát gan, thanh
nhiệt cơ thể.
Cách chữa mề đay dị ứng bằng cây cỏ mực
Cỏ mực hay còn gọi là cỏ nhọ
nồi, có vị ngọt, chua, mát huyết, cầm máu. Loài cỏ này chứa nhiều tinh dầu và
tannin. Vì vậy, nó đặc biệt hiệu quả trong việc làm giảm chấn thương, sưng tấy
lở loét, trị mẩn ngứa…
Cách thực hiện bài thuốc như
sau: Rửa sạch 100g cỏ mực giã cùng với một ít muối. Vệ sinh vùng da bị bệnh rồi
đắp lên trong 2 phút. Nếu muốn hết bệnh nhanh chóng nên dùng 2 lần/ ngày cho
đến khi hết mẩn ngứa.
Ưu điểm của mẹo dân gian: Dễ thực hiện, tiết kiệm chi
phí, không gặp tác dụng phụ, giúp làm giảm triệu chứng sưng, phù, mẩn ngứa.
Nhược điểm: Các phương pháp dân gian
thường chỉ dùng chữa nổi mề đay thể nhẹ, bệnh ở giai đoạn cấp tính. Bài thuốc
được dùng một cách đơn lẻ, không trị chuyên sâu vào tận gốc của nguyên nhân. Vì
vậy, người bệnh cần thực hiện trong thời gian dài. Hiệu quả đạt được chậm, đòi
hỏi phải kiên trì áp dụng.
Xem thêm: Bệnh
mề đay nên tắm lá gì?
Cách chữa
mề đay mẩn ngứa bằng Tây y
Các phản ứng của da khi bị
nổi mề đay chủ yếu do sự phóng thích histamin quá mức. Muốn trị bệnh lý này
hiệu quả phải giảm lượng histamin trong cơ thể xuống. Sử dụng thuốc Tây là
phương pháp hữu hiệu nhất trong việc áp chế chất trung gian này:
Thuốc
kháng histamin: Các loại thuốc uống thông dụng: Loratadine (Claritin),
Cetirizine (Zyrtec), Fexofenadine (Allegra), Diphenhydramine (Benadryl)… Được
dùng để chữa dị ứng thông thường như ngứa, nổi mề đay. Tác dụng điều trị trong vòng
12 – 24 giờ.
Thuốc
corticoid: Thuốc dạng uống gồm Prednisone, Cortisol, Methylprednisolone… Thuốc
dạng bôi gồm: Triamcinolone, Flucinar, Hydrocortison… Thuốc kháng viêm
corticoid ở dạng uống có tác dụng trị mề đay, sưng phù nặng. Còn ở dạng bôi chỉ
có tác dụng nhất thời cho trường hợp giảm ngứa, nổi mẩn nhẹ.
Kháng
thể nhân tạo đơn dòng Omalizumad (Xolair): Đây là một dạng thuốc kê toa dạng
tiêm dùng trong chữa nổi mề đay mãn tính khó điều trị. Thường được sử dụng mỗi
tháng một lần.
Thuốc
ức chế miễn dịch: Thuốc nhóm này bao gồm: Cyclosporine (Gengraf, Neoral), hoặc
Tacrolimus (Prograf, Protopic, Astagraft XL)… Tùy theo triệu chứng mà bệnh nhân
sẽ được kê loại thuốc phù hợp.
Ưu điểm khi sử dụng thuốc Tây
y:
Việc sử dụng các loại thuốc Tây y trong điều trị mề đay giúp bệnh nhân đẩy lùi
những triệu chứng ngứa ngáy, sưng phù nhanh chóng.
Nhược điểm: Có những loại thuốc có thể
gây ra tác dụng phụ không mong muốn, bao gồm cả thuốc kê toa và không kê toa.
Vì vậy bạn nên tham khảo và được sự đồng ý của bác sĩ mới sử dụng thuốc.
Cách
trị nổi mề đay bằng thuốc Đông y
Theo như y học cổ truyền,
bệnh mề đay xuất hiện do hoạt động của các bộ phận như gan, thận bị suy yếu,
suy kiệt sức khỏe. Từ đó, các yếu tố ngoại tà bên ngoài dễ dàng xâm nhập, gây
uất tích tại bì dẫn đến tình trạng nổi mẩn đỏ, ngứa da, sưng phù.
Do vậy, Đông y trị bệnh chú
trọng bồi bổ gan – thận, giải trừ độc tố hoặc tăng sức cho cơ thể. Cùng tìm
hiểu các bài thuốc sau để áp dụng khi bị mề đay tấn công.
Chữa
trị mề đay sơ phong thanh nhiệt: Thể bệnh này tái phát đột ngột, vết sẩn lan ra
rất nhanh, ngứa nhiều. Bài thuốc được chế biến như sau: Phòng phong, chi tử,
đương quy, huyền sâm mỗi loại 12g, kinh giới, cỏ mực, cam thảo đất, nam hoàng
bá tương tự 16g, cuối cùng kim ngân 20g. Sắc uống ngày 1 thang.
Chữa
mề đay thể phong nhiệt: Cần dùng các thảo dược như: Phòng phong, thuyền thoại,
kinh giới, cam thảo 6g/vị, kim ngân, đại thanh diệp, ngưu bàng, đan bì, liên
kiều, lá đơn, bèo cái mỗi vị 10g. Đem tất cả bỏ vào nồi sắc uống, mỗi ngày 1
thang thuốc chia làm 3 lần.
Thể
phong hàn: Bệnh thường gặp khi trời lạnh, trời nóng bệnh lại thuyên giảm. Chuẩn
bị ma hoàng, quế chi đều 6g, bạch thược, hạnh nhân, khương hoạt, đảng sâm, tô
diệp đều 10g mỗi loại, táo 7 trái, gừng tươi thái thành 3 lát. Uống mỗi ngày 1
thang để cho hiệu quả tốt nhất.
Thể
thấp nhiệt: Dấu hiệu thể này chủ yếu là da đỏ sạm, khi nhiệt độ tăng hay gặp
gió bệnh lây lan rất nhanh. Bài thuốc dưới đây có tác dụng hóa thấp, phương
hương. Thành phần gồm: Bồ công anh, ngân hoa 15g/vị, sinh cam thảo, hoắc hương,
trần bì, hậu phác 6g/vị, bội lan, hoàng cầm, hoạt thạch, xích thược, linh bì
10g/vị. Đem đi sắc ngày dùng 1 thang.
Dị
ứng thức ăn (thể thực tích): Bệnh này xảy ra sau khi chúng ta ăn phải thực
phẩm. Gây tổn thương ở da với màu đỏ hay trắng, kéo dài và đi kèm với các triệu
chứng bụng cồn cào, đại tiện không đều. Sao chỉ xác 6g, địa phu tử, kê nội kim,
tiêu tân lang, phục linh, xích thược, cúc hoa, tiêu sơn tra mỗi vị /10g, ngân
hoa 12g, bạch tiễn bì 15g. Vị thuốc này dùng ngày 1 thang.
Ưu điểm: Phương pháp chữa
mề đay bằng đông y dụng được cho người có cơ địa yếu, nguyên liệu tự nhiên, tác
dụng điều trị căn nguyên nên kết quả trị bệnh lâu dài.
Nhược điểm: Sử dụng thời gian
lâu dài, tác dụng trị bệnh còn phụ thuộc vào cơ địa của từng bệnh nhân.
Trên đây là những thông tin
chi tiết về cách trị nổi mề đay tại nhà bằng mẹo dân gian, thuốc Tây y hay Đông
y. Dễ thấy rằng, mỗi phương pháp chữa trị đều có ưu, nhược điểm riêng. Tây y
thường được sử dụng với những bệnh lý cấp tính hoặc có triệu chứng nguy hiểm
cần xử lý cấp cứu. Tuy nhiên, nếu bệnh tái phát nhiều lần và trở thành mãn tính
thì Đông y lại có lợi thế hơn. Chính vì thế hãy trao đổi thêm với bác sĩ chuyên
khoa để được tư vấn cách chữa bệnh phù hợp nhất.
Bên cạnh việc tuân thủ theo
liệu trình bác sĩ kê đơn, người bệnh nên thực hiện một số lời khuyên sau để
phòng bệnh tái phát:
Tránh
tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ gây bệnh.
Làm
sạch môi trường xung quanh, tránh tiếp xúc khói bụi.
Mặc
quần áo khô thoáng, rộng rãi. Bôi kem chống nắng khi ra đường và sử dụng sữa
dưỡng ẩm từ thiên nhiên.
Không
để cho côn trùng cắn hay hạn chế mắc các bệnh nhiễm trùng trong thời gian mắc
bệnh.
Không
ăn các món cay, nóng, nhiều đạm, protein, không sử dụng các chất kích thích,
thuốc lá, rượu bia..
Trên đây là những thông tin cần biết về bệnh mề
đay và các phương pháp điều trị. Chúc quý bạn đọc nhiều sức khỏe!
Nguồn:
https://vhea.org.vn/