Công việc chính của các nhóm CBO là hỗ trợ, tư vấn, xét nghiệm cho khách hàng có nguy cơ cao, tập trung vào 3 nhóm đối tượng chính là: IDU (người nghiện chích ma túy), MSM (nam quan hệ tình dục đồng giới), FSW (nữ lao động tình dục). Các thành viên trong nhóm cũng là đối tượng đích trong giới MSM, IDU và phụ nữ hành nghề… do đó dễ dàng tiếp cận với đối tượng, dễ dàng tư vấn, hỗ trợ cho khách hàng của mình đi điều trị.

Có thể nói, qua nhiều năm nhóm hoạt động đã xây dựng được nhiều mô hình tiếp cận như:

- Tiếp cận với những thủ lĩnh MSM - những người có tiếng nói trong cộng đồng này và nhờ họ giới thiệu các khách hàng có nguy cơ đến xét nghiệm.

-Tiếp cận với nhóm đối tượng đích, từ đó lại nhờ các thành viên này tiếp tục giới thiệu khách hàng, giống như đa cấp, nhưng hiệu quả rất cao trong việc tìm khách hàng, Tâm chia sẻ.

-Tiếp cận qua mạng xã hội: Facebook, zalo, tạo fanpage, tiktok… Đây là kênh truyền thông rất hiệu quả, có rất nhiều khách hàng liên lạc tới nhóm.

Thông qua tiếp cận, tư vấn và xét nghiệm, đã phát hiện ra nhiều trường hợp dương tính với HIV và kết nối điều trị và cho thấy nhiễm HIV trong nhóm MSM tăng nhanh trong những năm gần đây. Đối với người âm tính với HIV được kết nối tiếp cận điều trị PrEP…

 Tuy nhiên, trong quá trình tiếp cận, rất nhiều khách hàng là MSM bị sang chấn tâm lý, bị sốc khi biết mình nhiễm HIV. Vì vậy, việc tiếp cận cũng không hề đơn giản do nhiều bạn chưa công khai xu hướng tính dục với gia đình, mọi người xung quanh nên còn ngại chia sẻ thông tin. Việc các thành viên CBO là các đồng đẳng MSM sẽ dễ dàng và thuận lợi hơn khi tiếp cận đối với nhóm khách hàng này.

TS. Nguyễn Thị Minh Tâm, Trưởng phòng Dự phòng lây nhiễm HIV, Cục Phòng, chống HIV/AIDS cho biết: Mặc dù ngành y tế đã triển khai nhiều dịch vụ phòng chống HIV/AIDS… nhưng với nhiều lí do mà các quần thể đích chưa thể tiếp cận và sử dụng các dịch vụ HIV một cách toàn diện. Chính vì vậy, sự tham gia của các tổ chức cộng đồng (CBO) sẽ là cầu nối, là cánh tay đắc lực để giúp cho các đối tượng đích tiếp cận dịch vụ. Và để ngăn chặn lây nhiễm HIV trong nhóm MSM nói riêng và các nhóm đối tượng đích nói chung, thì các tổ chức dựa vào cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các nhóm đối tượng đích với các dịch vụ xét nghiệm, PrEP, ART...; đồng thời, giúp đa dạng hóa các phương thức tiếp cận để đáp ứng nhu cầu của cộng đồng trong việc hỗ trợ CDC các tỉnh/ thành phố cung cấp các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS.

Ông Tống Văn Nam, Tổ chức Kết Nối Trẻ, đại diện nhóm cộng đồng cho biết, những nỗ lực và đóng góp không mỏi mệt của các tổ chức cộng đồng đã được ghi nhận xứng đáng, khi mà có tới 25-50% ca nhiễm mới mỗi năm được phát hiện và đưa vào điều trị nhờ các tổ chức cộng đồng.

Đặc biệt, trong thời gian gần đây, tình hình dịch tại Việt Nam gia tăng mạnh trong nhóm MSM, thì những đóng góp, hỗ trợ của các tổ chức hoạt động vì cộng đồng trong công tác phòng, chống HIV/AIDS ngày càng rõ rệt, góp phần không nhỏ trong những nỗ lực hướng tới các mục tiêu trong phòng, chống HIV/AIDS.

Tổ chức cộng đồng ngày càng có vị thế và vai trò đặc biệt quan trọng trong chương trình ứng phó với đại dịch HIV/AIDS: Từ tiếp cận, truyền thông thay đổi hành vi cho các nhóm nguy cơ cao, chăm sóc hỗ trợ tại nhà cho người sống chung với HIV, giúp họ tuân thủ điều trị đến các hỗ trợ tâm lý, tư vấn và kết nối pháp lý. Đặc biệt là các mạng lưới ra đời từ cộng đồng đích đem lại kết nối và hỗ trợ đặc biệt có thể kịp thời trợ giúp bất kì trường hợp nào ở địa phương nào.

Nguyễn Minh tổng hợp (suckhoedoisong)