Năm 2022, là năm có sự chuyển biến rõ nét trong xây dựng môi trường không khói thuốc lá tại các địa phương trong tỉnh: Cấp ủy, chính quyền đơn vị/địa phương thành lập/kiện toàn ban chỉ đạo Phòng, chống tác hại của thuốc lá, đồng thời chỉ đạo ban hành kế hoạch hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá của đơn vị mình, đã có 100% đơn vị cử cán bộ phụ trách công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; triển khai các hoạt động truyên truyền về tác hại của thuốc lá; Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá; tác hại của thuốc lá và các văn bản hướng dẫn...Các đơn vị/địa phương, tổ chức thực hiện ký cam kết giữa ban chỉ đạo với các lãnh đạo phòng, khoa và giữa lãnh đạo phòng, khoa với nhân viên, triển khai nhiều hoạt động phong phú và thiết thực dưới nhiều hình thức: Truyền truyền trên hệ thống Đài phát thanh và Truyền hình Ninh Bình; đài truyền thanh huyện, xã; phát các clips phát thanh và truyền hình; sản xuất và treo băng zôn, áp phích, khẩu hiệu, biển cấm hút thuốc tại nơi làm việc và các trục đường giao thông có đông người qua lại, dễ quan sát; có nội quy quy định không hút thuốc lá tại nơi làm việc; Viết các tin, bài tuyên truyền trên: Báo Ninh Bình, bản tin nội bộ, trang thông tin điện tử, mạng xã hội với các nội dung: Phổ biến Luật PCTHTL, địa điểm cấm hút thuốc lá và xử phạt vi phạm quy định về địa điểm cấm hút thuốc lá theo Nghị định số 117/2020/NĐ-CP, các tập thể, cá nhân thực hiện tốt PC THTL; Thực hiện nghiêm Luật PC THTL, không có hành vi quảng cáo, bày bán thuốc lá tại cơ quan/đơn vị; đưa nội dung không hút thuốc lá vào tiêu chí thi đua của nhân viên hằng năm và không nhận tài trợ bất cứ dưới hình thức nào của các công ty sản xuất thuốc lá; Ban chỉ đạo các đơn vị/địa phương chỉ đạo các thành viên của đơn vị mình phối hợp tổ chức các buổi nói chuyện chuyên đề, tập huấn, hội thi. Trong năm tổ chức tuyên truyền sâu rộng hoạt động PC THTL nhân ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và tuần lễ không thuốc lá, đồng thời tổ chức giám sát, đánh giá hoạt động PC THTL và xây dựng môi trường không khói thuốc tại đơn vị/địa phương; thực hiện khá tốt về Luật PC THTL là các sở, ban, ngành, nhà trường, cơ sở y tế…..

          Trong năm, 153 đơn vị được giám sát về xây dựng môi trường không khói thuốc, trong đó giám sát 44 đơn vị trường học. Số trường đạt 100 điểm chung và 72 điểm luật: 41 trường, đó là  Thành phố Tam Điệp: 07 trường là Tiểu học Yên Bình, Tiểu học Tân Bình, Tiểu học Lê Hồng Phong, THCS Đông Sơn, THCS Đồng Giao; THCS Quang Trung; Cao đẳng Cơ điện xây dựng Việt Xô;  Huyện Yên Mô: 04 trường: THCS Yên Lâm, THCS Yên Đồng, THCS Yên Thái, THCS Yên Mỹ; Huyện Kim Sơn: 05 trường: THPT Kim Sơn C, THCS Đông Hải, THCS Bình Minh, Tiểu học Kim Đông,  Tiểu học Bình Minh; Huyện Nho Quan: 9 trường: Tiểu học Cúc Phương, Tiểu học Sơn Lai, Tiểu học Văn Phương, Tiểu học Yên Quang, THCS Cúc Phương, THCS Quảng Lạc, THCS Sơn Lai, THCS Văn Phương, THCS Yên Quang; Huyện Yên Khánh: 08 trường học: Tiểu học Khánh Lợi, Tiểu học Khánh Vân, Tiểu học Khánh Mậu, Tiểu học Khánh Thủy, THCS Khánh Mậu, THCS Khánh Lợi, THCS Khánh Thủy, THCS Khánh Vân; Huyện Gia Viễn: 06 trường: Tiểu học Gia Tân, Tiểu học Gia Thanh, Tiểu học Gia Trấn,THCS Gia Tân, THCS Gia Thanh, THCS Gia Trấn; Huyện Hoa Lư: 02 trường:THCS xã Ninh Giang, THCS TT Thiên Tôn.

 Giám  sát được 41 đơn vị y tế:  Đơn vị đạt 100 điểm và 72 điểm luật: 01 đó là PK Đa Khoa An Sinh huyện Yên Mô;  Đơn vị 90 - 97 điểm: 41; Đơn vị đạt > 70 - 88 điểm: 0; Đơn vị đạt 50 – 70 điểm: 0

          Giám sát được 53 đơn vị cơ quan hành chính: Đơn vị đạt 100 điểm và 72 điểm luật: 03 đơn vị đó là: UBND xã Thượng Kiệm - Huyện Kim Sơn và UBND xã Quang Sơn - TP. Tam Điệp, Phòng Giáo Dục và Đào Tạo - TP. Tam Điệp, Phòng Y tế huyện Kim Sơn; Đơn vị đạt quy định của Luật 72 điểm: 52 đơn vị đó là: UBND các xã Khánh Hồng, Khánh Nhạc, Khánh Mậu, Khánh Hải, Khánh Vân, Khánh Lợi, Khánh Thủy của Huyện Yên Khánh; Xã Kim Định, Như Hòa, Đồng Hướng, Kim Chính, TT Phát  Diệm, Thượng Kiệm, Lưu Phương, TT Bình Minh, Phòng Y tế của Huyện Kim Sơn; BHXH, Phường Tây Sơn, Xã Quang Sơn, Phường Nam Sơn, Phường Tân Bình, Xã Yên Sơn, Phường Yên Bình , Phòng Giáo dục và Đào tạo của Thành phố Tam Điệp; Xã Yên Lâm, Yên Thái, Yên Mạc, Yên Nhân, Yên Phong, Yên Hòa, Yên Hưng của Huyện Yên Mô; Xã Gia Lập, Gia Vân, Gia Vượng, Gia Trấn, Gia Tân, Gia Thanh, Gia Xuân của Huyện Gia Viễn; Xã Văn Phương, Yên Quang, Phú Long, Quỳnh Lưu, Cúc Phương, Kỳ Phú, Quảng Lạc, Sơn Lai của huyện Nho Quan; Xã Ninh Giang, TT Thiên Tôn của Huyện Hoa Lư; Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh, Sở Công Thương của Thành phố Ninh Bình; Giám sát được 02 đơn vị doanh nghiệp: Công ty Micco, Công ty Môi trường - Đô thị  thành phố Tam Điệp;  Giám sát được 12 nhà hàng nhà hàng, khách sạn.

Bên cạnh những thuận lợi, hoạt động giám sát phòng, chống tác hại của thuốc lá còn gặp khó khăn như: Việc thực hiện công tác kiểm tra, giám sát của Ban Chỉ đạo PC THTL tỉnh đối với một số đơn vị/địa phương có lồng ghép công tác tuyên truyền, đôn đốc thực hiện, việc xử lý với cá nhân và tập thể vi phạm mới dừng lại ở việc nhắc nhở chưa tiến hành xử lý phạt bằng tiền theo quy định của pháp luật. Trong đợt đi giám sát đoàn đã tổng hợp một số tồn tại chính như sau:

Công tác tuyên truyền, tập huấn việc triển khai Luật cho các đối tượng có trách nhiệm trong việc thực hiện Luật PCTHTL chưa được nhiều;

Một số lãnh đạo đơn vị/địa phương chưa thực sự quan tâm tới việc thực hiện các quy định về PC THTL. Công tác phối hợp giữa các ban, ngành trong công tác PC THTL chưa cao; chưa đưa nội dung không hút thuốc lá vào quy chế nội bộ hằng năm; chưa thực hiện nghiêm túc các quy định cấm hút thuốc lá nơi làm việc;

 Ở một số đơn vị/địa phương lãnh đạo còn hút thuốc lá do đó việc tuyên truyền không hút thuốc lá trong cơ quan rất khó khăn; các phòng làm việc vẫn còn để gạt tàn thuốc lá và còn các mẩu thuốc lá tại khuôn viên nhất là các UBND các huyện/TP.

 Đội ngũ cán bộ phụ trách kiêm nhiệm thiếu tài liệu và kinh phí cho hoạt động truyền thông, là kiêm nhiệm thì khi được lãnh đạo giao hoặc có thời gian thì mới hoạt động PC THTL;

 Một số nhà hàng, khách sạn chưa có kiến thức đầy đủ về PC THTL, chưa thực sự quan tâm tới việc thực hiện các quy định về PCTHTL, trong các phòng vẫn còn để gạt tàn thuốc lá, chưa bố trí được nơi dành riêng cho người hút thuốc lá;

 Nhận thức của một số bộ phận người dân về tác hại của thuốc lá chưa tốt nên họ vẫn hút theo thói quen, sở thích;

 Còn nhiều các điểm bán buôn, bán lẻ thuốc lá chưa thực hiện đúng theo quy định trên địa bàn tỉnh.

Có tình trạng bán thuốc lá điện tử dưới hình thức online và xuất hiện nhiều trường hợp học sinh hút thuốc lá điện tử lứa tuổi trung học cơ sở.

Ông Vũ Đức Minh – Chánh Thanh tra Sở Y tế cho biết: “Thời gian tới, để Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá được thực thi có hiệu quả, Ban Chỉ đạo PC THTL tỉnh thành lập đoàn thanh tra lồng ghép với nội dung giám sát, đánh giá tiếp tục tuyên truyền và đồng thời xử lý những cá nhân và đơn vị vi phạm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó kết hợp với tuyên truyền những nội dung liên quan tới hoạt động này. Thông qua hoạt động giám sát nhằm đánh giá tình hình thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của tổ chức, cá nhân trong thực hiện quy định của pháp luật. Đồng thời đề xuất các biện pháp thực thi có hiệu quả Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Thực hiện hiệu quả thông điệp: "Nơi làm việc không khói thuốc", góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm gánh nặng về bệnh tật, kinh tế do việc sử dụng thuốc lá gây ra.”./.

Nguyễn Minh