Ở người cao tuổi, bên cạnh các dấu hiệu lão hóa dễ nhận thấy như da nhăn, khô, tóc bạc, đau xương khớp khi chuyển mùa... thì mắt cũng là bộ phận bị ảnh hưởng nhiều.Cụ thể đó là tình trạng mắt mờ, không nhìn được tinh tường, thường xuyên khô mỏi, thấy chấm đen, nhìn hình méo mó biến dạng, suy giảm thị lực, thậm chí là mù lòa.Có rất nhiều bệnh lý về mắt mà người cao tuổi có thể gặp phải, điều quan trọng là phải đi khám để được điều trị sớm và chăm sóc mắt đúng cách hàng ngày. Người cao tuổi phải đối mặt với nhiều bệnh lý về mắt, gây khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày và làm giảm chất lượng cuộc sống.

Bệnh đục thể thủy tinh rất hay gặp ở người cao tuổi (hầu hết là có độ tuổi từ 50 trở lên, chiếm hơn 70% người mắc bệnh đục thủy tinh thể). Dấu hiệu rõ nét nhất của đục thủy tinh thể là thị lực giảm nhiều, nhìn thấy chấm đen, lóa mắt khi gặp ánh sáng cường độ mạnh.

Bệnh nhân bị đục thể thủy tinh thấy như mây đen bao phủ trước mắt mình. Ánh sáng không còn vươn xa được tới võng mạc do thể thủy tinh mất tính trong suốt. Mờ mắt thường sẽ tăng dần theo độ đục của thể thủy tinh nhưng bệnh nhân không thấy đau, không có đỏ mắt hay chảy nước mắt. Đây là quá trình diễn tiến khá chậm chạp.

Bà Nguyễn Thị Lệ, năm nay 88 tuổi ở xã Khánh An, huyện Yên Khánh phát hiện bị đục thủy tinh thể từ năm 2019. Qua tìm hiểu, bà đến  Bệnh viện Mắt tỉnh để được tư và quyết định mổ mắt trái trước. Sau khi mổ, mắt trái của bà đã nhìn rõ hơn và quyết định mổ tiếp mắt phải sau 1 tháng.  Bà chia sẻ: “Trước đây mắt của tôi nhìn khoảng 2 đến 3 mét là thấy mờ rồi, từ khi mổ đến giờ tôi nhìn xa hơn, rõ hơn trước nhiều. Bây giờ việc sinh hoạt của tôi thuận lợi hơn, tôi rất vui và cảm ơn các y bác sỹ ở đây rất tận tình, chu đáo”.

Tại Bệnh viện Mắt tỉnh trung bình mỗi năm khám và phát hiện hàng nghìn ca đục thủy tinh thể. Trước thực trạng tỷ lệ người cao tuổi mắc các bệnh về măt có chiều hướng gia tăng, thời gian qua, Bệnh viện Mắt tinh đã đẩy mạnh công tác truyền thông về tầm quan trọng của việc bảo vệ và chăm sóc mắt nói chung và đối v ới người cao tuổi nói chung; phối hợp với các địa phương thường xuyên tổ chức các đợt khám, sàng lọc tại cộng đồng, qua đó đã phát hiện một tỷ lệ khá lớn người cao tuổi bị đục thủy tinh thể, mộng, quặm, glôcôm…

Bà Nguyễn Thị Hà – Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt tỉnh cho biết: “  Hiện nay, tỉ lệ người dân mắc các bệnh lí về mắt trên địa bàn xã tương đối cao, vì vậy chúng tôi phối hợp với Trung tâm Y tế huyện, Bệnh viện Mắt tỉnh tổ chức khám lọc loại các bệnh về mắt cho nhân dân mà đặc biệt chú trọng đến những người cao tuổi, qua đó phát hiện kịp thời các bệnh lí về mắt và tuyên truyền, tư vấn ”

Mặc dù đang gặp phải không ít khó khăn, nhưng với sự nỗ lực của mình, Bệnh viện Mắt tỉnh luôn chú trọng nâng cao chất lượng khám chữa bệnh cho nhân dân, nhất là đối tượng người cao tuổi. Bệnh viện  đã ứng dụng các kỹ thuật nhãn khoa tiến tiến vào khám, điều trị các bệnh lý về mắt như: mổ pha-cô, laser bao sau, laser mống mắt. Qua đó, chất lượng mổ ngày càng được nâng lên và thu hút bệnh nhân đến khám, điều trị. Đồng thời rút ngắn thời gian mổ cho bệnh nhân nằm viện sau mổ, điều này không chỉ giúp giảm tải cho tuyến trên, mà còn tiết kiệm chi phí đi lại cho người bệnh.

 Khuyến cáo cách phòng tránh bệnh về mắt cho người cao tuổi

Để phòng tránh các bệnh về mắt, người cao tuổi cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt là ăn nhiều trái cây, rau xanh, cà rốt, bí đỏ, tránh dùng thức ăn có chứa mỡ động vật; uống bổ sung các loại vitamin A, C, E và thuốc chống oxy hóa (selen, kẽm...) để bổ sung các dưỡng chất cần thiết và bổ dưỡng cho mắt, giúp mắt tăng cường sức đề kháng.

Ngoài ra, người cao tuổi cần có thói quen luyện tập thể dục đều đặn hàng ngày, tránh stress, thư giãn tinh thần đồng thời đeo kính râm chống tia cực tím khi đi ngoài nắng. Khi đọc sách hoặc làm việc, người cao tuổi cần phải đảm bảo đủ ánh sáng cho đôi mắt bằng cách bật đủ đèn chiếu sáng, mở cửa sổ và không để ánh sáng phản chiếu gây chói mắt.

Người cao tuổi nên thực hiện các bài tập chớp mắt liên tục trong khoảng 1 phút trước khi đi ngủ để cân bằng lại các phản xạ của mắt kết hợp với dùng tay massage nhẹ nhàng vùng mắt giúp cho mắt được thư giãn là các biện pháp đơn giản, dễ thực hiện nhưng có tác dụng rất tốt cho đôi mắt.

Ngoài ra, người cao tuổi cần kiểm tra mắt ít nhất hai năm một lần, bao gồm cả bước nhỏ thuốc làm giãn đồng tử để soi đáy mắt, qua đó có thể xác định nguy cơ mắc các bệnh về mắt nghiêm trọng như bệnh võng mạc tiểu đường, hay các bệnh không có dấu hiệu hoặc triệu chứng cảnh báo sớm.

Khám mắt thường xuyên theo định kỳ cũng giúp bạn theo dõi được số độ khúc xạ của mắt, qua đó sẽ sử dụng kính đúng độ và phù hợp.

Bên cạnh đó, người cao tuổi cần bảo vệ mắt khỏi tia UV có hại. Khi ở ngoài trời vào ban ngày, hãy luôn đeo kính râm để bảo vệ đôi mắt của bạn từ các tia cực tím có hại của mặt trời. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ đục thủy tinh thể, mộng mỡ và các vấn đề về mắt khác./.Cườm nước (tăng nhãn áp): là một nhóm các bệnh có thể làm hỏng thần kinh thị giác của mắt và dẫn đến mất thị lực và mù lòa. Bệnh do áp lực cao trong mắt và ảnh hưởng đến thị giác bên hoặc ngoại vi;

Khô mắt: xảy ra khi mắt được làm ẩm đúng cách, hoặc khi nước mắt không có độ đồng đều và bay hơi quá nhanh. Khô mắt có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như sử dụng máy tính hoặc đọc sách trong một khoảng thời gian dài;

 Vì vậy, người cao tuổi nên thực hiện một số biện pháp để chăm sóc mắt ở người cao tuổi: Ở người già, nguy cơ cao huyết áp, đái tháo đường rất cao. Đây là hai bệnh lý hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt. Vì thế thường xuyên kiểm tra sức khỏe để kịp thời điều trị những bệnh có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe mắt; Không hút thuốc lá vì khói thuốc là kẻ thù số một của mắt. Khói thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể ở người già; Chế độ đinh dưỡng hợp lý: Một chế độ dinh dưỡng hợp lý cho người già sẽ giúp hạn chế tối đa nguy cơ mắc các bệnh về mắt. Chế độ ăn uống cần bổ sung những thực phẩm có chất béo bão hòa đơn omega-3, các chất chống oxy hóa như vitamin C, E….Ăn nhiều rau màu xanh đậm như rau bina, cải xoăn, bông cải xanh, các loại củ quả màu vàng và cam có beta carotene, zeaxathin và lutein giúp hạn chế nguy cơ mắc bệnh thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra cần bổ sung Vitamin A, B1, B2 và các carotene thiết yếu theo chỉ dẫn của bác sĩ để có đôi mắt khỏe; Sử dụng các thảo dược như hoa cúc, thảo quyết minh hàng ngày. Bạn có thể dùng để ngâm trà, xông hơi…Đây là các loại thảo được giúp thanh can sáng mắt rất tốt cho người cao tuổi; Tinh thần thoải mái: Ngoài việc chăm sóc đôi mắt, cần tạo không gian sống vui vẻ, thoải mái cho người già. Cuộc sống thoải mái tinh thần không chỉ giúp ngăn ngừa bệnh về mắt mà còn tăng sức khỏe toàn thân; Khám mắt định kỳ tại bệnh viện mắt chuyên khoa 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và điều trị các bệnh về mắt.

Nguyễn Minh