Bà Ninh Thị Liên, cán bộ
chuyên trách chương trình phòng, chống HIV/AIDS - Trung tâm y tế Kim Sơn cho biết:
Do cơ cấu việc làm không cân đối, một bộ phận giới trẻ đi tìm việc nơi xa, với
nhiều ngành nghề như buôn bán, đào đãi vàng, khai thác khoáng sản, làm nương rẫy…
Trong quá trình đi làm ăn xa, trong đó nhiều nơi là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng
bào dân tộc, những thanh niên này đã vướng vào các tai tệ nạn xã hội như ma
túy, mại dâm, HIV/AIDS.
Từ ca bệnh đầu tiên được
phát hiện vào tháng 8/1995 tại xã Chất Bình, đến hết tháng 10/2017, lũy tích
các trường hợp nhiễm HIV/AIDS là người Kim Sơn có 1.074 trường hợp; trong đó,
nam giới là 859 người, chiếm 79,9% và nữ là 215 người, chiếm 20,1%. Trong đó, tổng
số các trường hợp nhiễm HIV còn sống là 809 người, bệnh nhân chuyển sang giai
đoạn AIDS là 259 người. Tổng số trường hợp tử vong do AIDS là 265 người. Số người
nghiện chích ma túy được quản lý là 457; trong đó ở ngoài xã hội là 384, còn lại
là các trường hợp đang ở trại, cơ sở chữa bệnh bắt buộc, trường giáo dưỡng, cơ
sở giáo dục.
Được sự quan tâm lãnh đạo,
chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở Y tế, UBND huyện Kim Sơn, sự chỉ đạo về chuyên môn của
Cục phòng chống HIV/AIDS, Trung tâm phòng chống HIV/AIDS tỉnh Ninh Bình, Trung
tâm y tế Kim Sơn đã triển khai các nội dung can thiệp nhằm giảm tác hại của dịch
HIV/AIDS theo Dự án quỹ toàn cầu, trong đó tập trung vào việc điều trị nghiện
thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, tư vấn xét nghiệm tự
nguyện và lấy mẫu máu xét nghiệm sàng lọc cho phụ nữ mang thai…. Cùng với đó
tích cực tư vấn điều trị ARV cho những người nhiễm HIV/AIDS, đẩy mạnh công tác
dự phòng lây truyền từ mẹ sang con; cấp phát miễn phí bao cao su, bơm kim tiêm
an toàn... cho các đối tượng nguy cơ cao. Đến nay, có 259 bệnh nhân được điều
trị nghiện thay thế các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, 274 bệnh
nhân đang điều trị thuốc ARV. Hàng năm, có hàng nghìn phụ nữ mang thai được xét
nghiệm sàng lọc HIV (từ đầu năm 2017 đến hết tháng 10/2017, có 1.986 phụ nữ
mang thai được xét nghiệm sàng lọc HIV).
Cũng theo bà Ninh Thị
Liên, cán bộ chuyên trách chương trình phòng, chống HIV/AIDS, hiện nay, đối tượng
nhiễm HIV/AIDS chủ yếu là nam giới, là nhóm người có nghề nghiệp không ổn định,
là lao động tự do, đi làm ăn xa hoặc sống phụ thuộc vào gia đình. Tuy nhiên, tỷ
lệ phụ nữ nhiễm HIV ngày càng có xu hướng gia tăng, do bị lây nhiễm qua chồng
có HIV. Tuổi nhiễm HIV đang có xu hướng trẻ hóa, hiện tập trung trong độ tuổi từ
20-29 tuổi, chiếm 59%; từ 30-39 tuổi, chiếm 31%. Hiện đã có những gia đình cả vợ
chồng và con cái hoặc anh em ruột đều nhiễm HIV/AIDS. Đã có 25/27 xã, thị trấn
trên địa bàn huyện Kim Sơn phát hiện người nhiễm, chiếm 88,9%. Xã có người nhiễm
cao nhất là Hùng Tiến với hơn 100 người; Ân Hòa có gần 100 người; 2 xã Kim Định,
Đồng Hướng có từ 70-80 người; các xã Yên Lộc, Kim Chính, Như Hòa, Hồi Ninh…, mỗi
xã có từ 30-40 người... Dự báo trong thời gian tới, Kim Sơn vẫn có thể tăng số
bệnh nhân HIV do số người nhiễm mới, do những người còn đang muốn giấu danh
tính và số khác là bệnh nhân đi làm ăn xa giai đoạn cuối về nhà chữa bệnh. Trước
thực tế đó, Trung tâm y tế Kim Sơn tiếp tục phối hợp với các ban, ngành, đoàn
thể, các tổ chức chính trị - xã hội trong huyện đẩy mạnh công tác tuyên truyền
nhằm giảm tỷ lệ người nhiễm trên địa bàn, tập trung vào các nội dung: Tuyên
truyền vận động các đối tượng nghiện chích ma túy tham gia điều trị bằng thuốc
Methadone; vận động các đối tượng có nguy cơ cao tới các cơ sở y tế để được tư
vấn xét nghiệm tự nguyện phát hiện sớm HIV…
Cùng với đó mở rộng việc
cung cấp các dịch vụ phòng, chống HIV/AIDS, xét nghiệm HIV dựa vào cộng đồng,
điểm cấp phát thuốc ARV tại các Trạm y tế xã, thị trấn. ủng hộ, gây quỹ hỗ trợ
người nhiễm HIV, triển khai mua thẻ BHYT cho người nhiễm HIV và thăm hỏi người
nhiễm hoặc nhóm người nhiễm HIV, bệnh nhân AIDS tại địa phương. Kiện toàn, củng
cố hệ thống chuyển tiếp, chuyển tuyến, đặc biệt là dịch vụ cung cấp các phương
tiện dự phòng lây nhiễm HIV cho người dân có nhu cầu…. Mục tiêu là tạo sự chuyển
biến mạnh mẽ về nhận thức, sự hiểu biết cho người dân về căn bệnh HIV/AIDS để
khống chế tỷ lệ lây nhiễm HIV trong cộng đồng dân cư và giảm số người tử vong
do HIV/AIDS, góp phần đạt mục tiêu mà Chính phủ cam kết đến năm 2030 kết thúc đại
dịch này tại Việt Nam.
Thu Trang